ONTWIKKELEN ALS ORGANISATIE
Teams zijn de aangewezen eenheden om tot fantastische organisatieresultaten te komen.
Het werk in organisaties wordt gedaan door de mensen die er werken, zij doen dat het meest effectief in de teams die ze formeel en informeel met elkaar vormen. Maar die teams krijgen hoe dan ook te maken met (niet zichtbare) systeemdynamiek. Systeemdynamiek van het team, maar ook van de organisatie als geheel. Die dynamiek kan een organisatie helpen, maar het kan de verandering ook behoorlijk in de weg zitten.
Als je team of organisatie te maken krijgt met:
- Een probleem dat vaker voorkomt.
- Een probleem dat ook elders in de organisatie zichtbaar is.
- Een probleem dat er eerder ook al was.
- Een verandertraject dat niet gewerkt heeft.
- Een zere plek waar je je vinger niet op kunt leggen.
- Een gevoel dat er misschien meer aan de hand is.
Dan is de kans groot dat er in de systeemdynamiek, de onderstroom iets aan de hand is waardoor de energie onbewust naar de verkeerde dingen gaat, en de verandering moeizaam gaat of niet de impact heeft die je graag had gezien.
Een manier om de niet zichtbare systeemdynamiek zichtbaar te maken is met behulp van een organisatie-opstelling. Dit instrument kan je inzetten als een “stand alone” interventie, maar kan ook onderdeel uitmaken van een verandertraject.
Organisatieopstelling in de praktijk
Organisatieopstelling geeft inzicht in de niet zichtbare systeemdynamiek in organisaties, en daardoor dus ook in je team. Het geeft inzicht in de zaken waarin de organisatie, het systeem haar energie verliest doordat aan één of meerdere basisbehoeften van een systeem niet (meer) voldaan wordt:
- De oorsprong dient als vertrekpunt onder ogen gezien te worden.
- Erkenning van de historie is de basis voor het heden.
- Alles wat erbij hoort heeft een duidelijke plek in het systeem.
- In de ordening van het geheel heeft elk deel een eigen plek.
- Er is een faire balans tussen nemen en geven.
De ervaring leert dat als er niet meer aan de basisbehoeftes voldaan wordt dat het systeem dan problemen laat zien. Problemen van uiteenlopende aard. De logische reactie is om de problemen op te lossen, echter als er niets aan de basisbehoeften gedaan wordt dan zullen opgeloste problemen op termijn weer terugkeren of zich in een andere vorm manifesteren.
Een organisatieopstelling geeft inzichten, geen oplossingen!
Dit is belangrijk om te beseffen. We zijn gewend dat als we een probleem tegenkomen we het willen oplossen. Problemen die ontstaan doordat er aan een basisbehoeften niet voldaan wordt, lijken daarvan los te staan. Als een organisatie terugvalt in oud gedrag, bijvoorbeeld na een training aanspreken en feedback geven, dan denk je in eerste instantie niet aan de bovengenoemde basisbehoeften van het systeem. We zijn dan geneigd de training nog eens over te doen in de vorm van een opfris-sessie of teamleden te wijzen op wat er in die training geleerd is. Waaraan voorbij gegaan wordt is dat het zou kunnen dat de niet zichtbare systeemdynamiek van die organisatie aanspreken of feedback geven niet “toestaat”, vanuit de oorsprong of een gebeurtenis in de historie van de organisatie. Dat moet eerst zichtbaar worden, voordat de vruchten van een training: aanspreken en feedback geven, geplukt kunnen worden.
De inzichten geven de oplossing!
Ondanks dat de organisatieopstelling geen oplossingen geeft maar inzichten, leiden de inzichten wel weer tot oplossingen. De ervaring leert ons dat als je inzicht krijgt in de niet zichtbare systeemdynamiek, de oplossing, wat je als organisatie eigenlijk te doen hebt, zich als vanzelf aandient. Dat is niet altijd de simpelste oplossing, maar wel de oplossing met de meeste impact!
